Die Neue Wache (de Nieuwe Wacht) is een gebouw in de Duitse hoofdstad Berlijn aan Unter den Linden, een grote Berlijnse straat. Het is in 1816 gebouwd als militair gebouw, een soort kazerne waar de troepen hun wapens opsloegen en ze zelf ook vaak verbleven. Het werd gebouwd na de oorlogen met Napoleon, maar ver voor de grote oorlogen dus...Na de eerste wereldoorlog, die ook wel eens de grote oorlog wordt genoemd, toen Duitsland net een grote oorlog had verloren, werd het beschadigde gebouw ontruimd als kazerne. Vanaf 1931 werd het als oorlogsmonument ingericht. Het werd vanaf dat moment zelfs gezien als het belangrijkste monument voor de oorlog van 1914-1918. Het graf van de onbekende gevallen soldaat was in de hoofdzaal te vinden, met een eeuwig durende vlam ernaast.
De tweede wereldoorlog kwam en het monument werd opnieuw zwaar beschadigd. En meteen in 1945 viel dit stuk Berlijn onder de Sovjet-bezetting. Die Neue Wache werd veranderd in een monument voor slachtoffers van het fascisme, iets waar met name de russen en de Oost Duitsers heel erg aandacht aan gaven in hun propaganda. Om het geloofwaardig te maken dit land te mogen bezetten, moesten ze ervoor zorgen dat het fascisme "nooit meer een kans kreeg" en Sovjet-militairen in Duitsland neerzetten... Het monument kreeg dus een socialistische make-over, de graven van de onbekende Duitse soldaat uit WO1 werden naar een bijgebouw verplaatst en nu deed het in Oost-Duitsland jarenlang dienst als oorlogsmonument voor WO2 en de slachtoffers van de nazi's.
En toen viel in 1986 de Muur. Na 1993 werd het monument opeens een waarschuwing tegen tirannie en oorlogsgeweld, dat natuurlijk tweeledig opgevat kan worden. De nazi's en de DDR hadden slachtoffers gemaakt. Alle socialistische symbolen werden er weer uitgesloopt, het gebouw werd weer opnieuw ingericht, met meer aandacht voor de plek waar de onbekende gevallenen lagen. In de grote zaal kwam een beeld van Käthe Kollwitz, een belangrijke Duitse kunstenares uit de tijd rond 1900. Het is een "pièta", een bekend thema in de kunstgeschiedenis, vrijwel altijd Maria met Jezus die net van het kruis is afgehaald. Käthe had zelf een zoon verloren in België in deze oorlog.Ze heeft hier eigenlijk zichzelf en haar zoon afgebeeld.
Zo wordt een monument soms steeds opnieuw gerecycled. Beetje bizar is het wel...
