Salons en revoluties.

De dames die genoeg geld hadden richten hun eigen leesclubjes op. In deze salons nodigden ze schrijvers en filosofen uit die hun verhaal kwamen houden.

Mensen als Rousseau en Voltaire gingen graag op deze uitnodigingen in. Zo kwamen ze in contact met andere rijke vrouwen, zoals Koningin Marie Antoinette zelfs, maar ook de maitresses van haar schoonvader Lodewijk de 15e, Madame de Pompadour en Madame du Barry (die allemaal aan het hof woonden en daar hun "Salons" hielden). Ze mochten een paar dagen blijven logeren en mee eten in de weelderige huizen van hun gastvrouwen, niet verkeerd dus...
Over Marie Antoinette: Link. Getrouwd met Lodewijk de 16e en slachtoffer van de huwelijkspolitiek van haar Oostenrijkse moeder, want ze wordt onthoofd. Er is over haar een film gemaakt in 2006 met Kirsten Dunst in de hoofdrol, erg fraai en erg historisch getrouw! Ik kon helaas geen stukjes film insluiten maar de link gaat naar "you tube" en daar staat de hele film in stukjes op! Deze stukjes film zijn overigens allemaal in het engels.

Tijdens deze periode vonden verschillende revoluties plaats. De Amerikaanse en de Franse.
De Amerikaanse revolutie was vooral traumatisch voor de Britten. Die raakten hun grootste kolonie kwijt. De Verlichting gaf voeding aan het ontstaan van een aantal nieuwe theorieën. Mensen als de brit John Locke, die eigenlijk de grondlegger is van het staatsbestel van de Verenigde Staten, waardoor de onafhankelijkheidsoorlog was ontstaan, sprak over de natuurlijke staat van de mens, die in eerste instantie naar vrijheid streeft, maar daar kon je best politieke consequenties uit trekken. 
De Franse revolutie had zeer diepe wonden geslagen in de Franse samenleving. 
Vooral omdat je die eerste revolutie als verloren kunt beschouwen. Het ancien regime werd afgeschaft maar vervolgens door Napoleon gewoon weer opnieuw in de praktijk gebracht. Er was nog een revolutie nodig om opnieuw een republiek op te richten. In Nederland ligt de handel stil omdat de stadhouders van Oranjes en Engeland in een zeestrijd verwikkeld zijn met elkaar. En omdat de burgers van Nederland, als er toch geen echt koningshuis is, zelf een republiek willen oprichten naar Frans voorbeeld

De Verlichting

In deze periode neemt de wetenschap nog wat grotere stappen.
Meestal denken we aan kunstenaars, filosofen en uitvinders van bijvoorbeeld de zwaartekracht.
Maar nederland kent zijn eigen verlichte denker.
Eise Eisinga.
Hij bouwde een planetarium in zijn huis, zeer tot onvrede van zijn vrouw.

Hij heeft moeten vluchten tijdens de Patriottentijd.
In die tussentijd heeft een vriend op het planetarium gepast.
De prinsgezinden hebben echter niets stukgemaakt, wellicht omdat ze het niet wisten.

De beruchte VOC-mentaliteit

De zeventiende eeuw heeft een grote culturele uitwisseling en economische groei gekend, voor bepaalde groepen in de samenleving, zoals het volgende filmpje laat zien.

Uit deze periode is de naam Piet Hein misschien wel de bekendste.
Zoals het goede piraten betaamt werd er nogal wat afgevochten en geroofd onderling, inspirerend tot dit wanstaltige patriotische lied waarvan vooral de tekst wel interessant is.

Dit lied wordt nog zo vaak ten gehore gebracht op braderieën (jaarmarkten) en in straatorgels, dat je niet anders kan dan concluderen dat veel Nederlanders trots zijn op onze VOC-mentaliteit.
De downside van dit verhaal is dus vooral de manier waarop we die rijkdom hebben verworven, over de rug van massa's mensen die we als slaaf op de plantages hebben laten werken.
De film "Amistad" laat zien hoe mensen werden gedegradeerd tot "goederen" aan boord van zo'n schip, maar ook dat er een beweging op gang aan het komen was om de slavernij af te schaffen, het abolitionisme.

Het heeft echter tot deze eeuw geduurd voordat Nederland hier überhaupt stelling in nam.
Er is nu een monument, en Nederland heeft inmiddels al verschillende keren excuses aangeboden voor haar koloniale activiteiten...

Een land apart: gereformeerden en katholieken.

In 1648 werd met de vrede van Münster een eind gemaakt aan de 80- jarige oorlog.
Er begon toen een nogal donkere periode voor de katholieken. Die Nederlandse Opstand was namelijk ook een strijd tussen protestantse opstandelingen tegen de katholieken. De protestanten namen hierna eigenlijk min of meer wraak voor de onderdrukking die zij hadden ondervonden toen de macht van het Vaticaan nog onbetwist was. Vooral de zuidelijke gewesten, Zeeuws-Vlaanderen, Noord-Brabant, en delen van Limburg, waren vaak nog streng katholiek. Maar zij moesten zich vanaf nu officieel onderwerpen aan een protestantse regering.
Dit waren de Generaliteitslanden : zij werden bij gebrek aan een duidelijk vorstenhuis, rechtstreeks bestuurd door Staten- Generaal. De kerken van katholieken werden in het openbaar vervangen door Protestantse. Dit zie je ook aan de Sint Stevenskerk in Nijmegen, die verschillende keren van "kant gewisseld is ".

Maar toch mochten de katholieken geloofsbijeenkomsten organiseren.
Dit deden ze echter wel een beetje ondergronds, in schuilkerken zoals het wereldberoemde "onze lieve heer op solder" op de Wallen.

Of deze, in de Kalverstraat, een kerk die ik in de les al noemde.
Ze zijn dus nog te bezichtigen en in gebruik.