De Oranjes tijdens de Gouden Eeuw.

Een nazaat van de Willem van Oranje die tegen Alva vocht, heette natuurlijk ook Willem.
Hij wist trouwens ook niet goed wat te beginnen met de Lage Landen, een familietrekje.
Bekend als de echtgenoot van niemand minder dan Mary Stuart, kreeg hij de kroon en troon van Engeland, als hij in ruil daarvoor, zo eisten verschillende groepen waaronder het koningshuis van Frankrijk, niet ook de troon in Nederland zou claimen.
In Nederland was hij al de stadhouder, dus hij besloot dat hij dit wel een goede deal vond.
Alles natuurlijk uit naam van de goede relaties en de handelscontacten.
Nederland bleef zijn veilige thuishaven, terwijl hij in Engeland probeerde het land te hervormen, als een soort van koninklijke stage, voor het moment waarop ook Nederland een monarchie zou willen zijn.
Ondertussen gaat de Nederlandse Handelsnatie rustig door met geld verdienen.

Een video over Hugo de Groot.

Prins Maurits, van de familie van de Oranjes, en Hugo de Groot krijgen ruzie over de oorlogsactiviteiten van de Oranjes.
Hugo de Groot wordt op Slot Loevesteijn gevangen gezet...

De opstand tegen Spanje

De beeldenstorm, de opstand tegen het Spaanse koningshuis, dat was het moment waarop Willem van Oranje een positie moet innemen.
Willem van Oranje vreest echter de reactie van Spanje en vlucht eerst naar familie in Duitsland.
Filips van Spanje stuurt inmiddels Alva naar Nederland.
Daar neemt hij op gruwelijke wijze wraak voor de beeldenstorm.



Dit is overigens ook de Willem die op de Prinsenhof in Den Haag door Balthasar Gerards wordt vermoord, een fanatieke katholiek die zich had uitgegeven voor een Franse protestant en zogenaamd geld kwam ophalen voor de armen.

De driehoekshandel van de VOC.

In de Gouden Eeuw kende Nederland de stapelmarkt en de driehoekshandel.
De stapelmarkt was een vroege variant van speculeren met goederen en specerijen die uit de handel werden gehouden, met als doel ze lange tijd op te slaan en de prijs op te drijven.
Het fragment laat zien hoe de handel in slaven werkte ten tijde van de Gouden Eeuw.

De 17e eeuw.

Naar aanleiding van een verzoek van een liefhebber uit de pre-groep: een karikatuur van de engelse hofhouding in de vroege renaissance van Engeland.
De koningin is gebaseerd op de eerste Elizabeth.

De reformatie.

Mensen als Calvijn, Luther (zie filmfragment) en Erasmus hebben aan de wieg gestaan van de geboorte van het protestantisme.
Deze reformatie had natuurlijk ook een tegenbeweging als antwoord: de contrareformatie.
Ook de beeldenstorm is een onderdeel van deze periode.

De contrareformatie heeft als belangrijkste instelling de Inquisitie voortgebracht.
Er waren in verschillende landen reizende rechtbanken die door het Vaticaan werden opgedragen op zoek te gaan naar misstanden en overtredingen tegen de roomse kerk.
Italië en Spanje waren zeer "rooms" en hadden dan ook de strengste rechtbanken die ook in de rest van Europa door kerkbestuurders werden gevraagd om recht te komen spreken tegen mensen die kritiek hadden op de paus.
Driehonderd jaar lang vervolgde deze rechtbank zogenaamde heksen, ketters en andere vijanden van de kerk, ongehinderd door de wetten van het land waar ze doorheen trokken, en niemand die ze tegenhield.
Anders dan de twee fragmenten van Monty Python doen vermoeden was de Inquisitie een zeer wrede kerkelijke rechtbank die middels martelingen en veroordelingen tot de doodstraf de gelovigen weer terug wilde halen naar de kerk van Rome, en terug onder de invloed van het Vaticaan.

De Reformatie was echter niet meer tegen te houden.
Als mensen eenmaal nieuwe kennis tot zich hebben genomen, worden ze doorgaans niet minder intelligent alleen maar omdat iemand ze dat opdraagt...

De late middleeuwen en de renaissance.

Voor de liefhebbers hier een aantal delen van een documentaire die ik erg goed vond over Leonardo Da Vinci.
Het is een Engelse serie over zijn relaties met machthebbers in Italië en andere landen, zijn relaties, zijn kunst en zijn uitvindingen.
Het geeft ook een goed beeld (zij het nogal grimmig) van de late middeleeuwen.
Grote wereldrijken, zoals het byzantijnze rijk, storten in en nieuwe ambitieuze gelukszoekers doen een gooi naar de troon in verschillende landen.
Leonardo was geen adelijke jongen, hij was een onechtelijk kind van zeer eenvoudige komaf, moest zijn studie op de één of andere manier zelf zien te bekostigen, maar hij wist via zijn talenten invloed te krijgen op het allerhoogste niveau.
Vooral de Medici-familie, een verzameling bankiers die veel ambten gewoon konden kopen, zagen Leonardo als een groot kunstenaar, en kunst was het uithangbord van de rijken...
Koningen, bisschoppen en het Vaticaan wilden hem uiteindelijk als huiskunstenaar.
Hij kwam op plekken waar menige edelman alleen maar van kon dromen.

De hoge Middeleeuwen.

De vroege Middeleeuwen.

Een computeranimatie van een vroonhoeve, gebaseerd op gegevens van grondprofielen en vondsten van archeologen.
Deze hoeves hadden alles "in huis" wat ze nodig hadden: ze waren autarkisch, geheel zelfvoorzienend.

Ze vormden soms de basis voor dorpen en steden, maar veel vaker nog waren het gewoon verstevigde boerderijen die uitgroeiden tot Borgen, zoals de Menkemaborg in groningen.

Romanisering.

Voor degenen die hadden opgelet, ik ben opgegroeid in Simpelveld, een klein dorp in de Oostelijke Mijnstreek bij de grens van België en Duitsland.
Simpelveld niet als in "de onnozelen-akker", maar van semper vivetum, "altijd groen"
Nu is dat natuurlijk niet van historisch belang, maar wat ook uit Simpelveld komt is een wereldberoemde sarcofaag die nu in het Leids Rijksmuseum voor Oudheden staat!

In het boek staat één plaatje hiervan, maar ik vond dit wel leuke sites met veel meer achtergrondinformatie dan je ooit nodig zult hebben voor het examen.
Hoe dan ook; veel plezier ermee!
Berts geschiedenis
Museumsite

De eerste steden.

In veel opzichten is het midden-oosten, met name het huidige Irak, de zetel van onze beschaving.
In een tijd dat het er minder droog was, en ook minder druk, waren er heel wat mensen bezig met wetenschap, rekenkunde, taalontwikkeling , politiek, taakverdeling en irrigatieprojecten.
Terwijl in het gebied dat wij tegenwoordig Nederland noemen mensen niet verder kwamen dan bij elke wortel die ze uitgroeven, zich af te vragen of het te eten was...
We zijn dan ook met het ontstaan van steden hard op weg naar Hoofdstuk 2, de Klassieke Oudheid, die vanuit het Midden-oosten, via Egypte, langs de grieken, naar de Romeinen toe groeit.
Vanaf dit moment spreken we niet meer van prehistorie maar van 'historie': geschiedschrijving.

Prehistorie

Bij de prehistorie moeten we ons bij gebrek aan geschreven geschiedenis baseren op "primaire" bronnen.
Naast de primaire heb je ook nog de "secundaire bronnen".
Primaire bronnen zijn objectief maar moeilijk te interpreteren, secundaire bronnen zijn misschien minder objectief omdat het iemands menig is of kan zijn, omdat die mening in het verhaal doorschemert, maar vaak is zo'n geschreven bron wel duidelijker.
De eerste bronnen die we kennen zijn dan uiteraard rotstekeningen...en je mag van mij zelf beargumenteren waarom je dit een primaire of een secundaire bron noemt!

Here we go.

Een experiment.
Jullie hebben nu een digitale klas voor geschiedenis.
Een extra "lokaal" waar je je voor kunt aanmelden, dan mag je meeschrijven, hiervoor heb ik je email-adres nodig, dan kan ik je toevoegen.

Een site waar we van alles op kunnen gaan zetten wat we belangrijk vinden.

Een plek waar wel wat regels gelden.
Er wordt hier niet gescholden, niets gesaboteerd, niets opgezet dat niets met geschiedenis of de geschiedenisles te maken heeft.
Dit is mijn lokaal, gedraag je hier zoals je je ook in de les gedraagt.

Verder kan alles zo'n beetje; film (horrible histories!), liederen (rebelsongs) , jaartallen, tijdbalken of afbeeldingen die te maken hebben met de onderwerpen die we dit jaar behandelen.
We gaan hier samenvattingen neerzetten.
Hier komen links en alle extra onderwerpen op te staan.
Je kunt hier vragen stellen.

We gaan eens zien wat dit kan worden.